Nöbetçi Eczaneler
Rus muhalif Aleksy Navalny bildiğimiz gibi cezaevinde hayatını kaybetti, Batı “Putin rejiminin gerçek yüzü” dedi. Türkiye yönetiminden konuyla ilgili bir yorum gelmedi.
Bakalım kim ne tepki verdi.
Kremlin’den yapılan ilk açıklamada Sözcü Dimitri Peskov, “Navalni’nin ölüm nedeniyle ilgili bilgimiz yok. Gerekli araştırmaları cezaevi yapıyor” demişti.
Navaly’nin cenazesi annesine iki hafta sonra henüz teslim edildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da şöyle konuştu: Batı’nın Navalni’nin ölümüne doğrudan Rusya’yı suçlama şeklinde verdiği tepki, kendini açıklamaktır. Adli tıp sonuçları henüz açıklanmadı. Ancak Batı’nın şimdiden vardığı sonuçlar var.”
Navalny’nin yardımcısı Leonid Volkov ise yaptığı açıklamada, “Rus makamları Aleksey Navalny’yi, hapishanede öldürdüklerine dair bir itiraf yayınladı. Bunu doğrulamak için herhangi bir yolumuz yok” dedi.
Fransa: Direnişinin bedelini ödedi
Fransa, Navali’nin ölümüne ilişkin ilk açıklama yapan ülke oldu.
Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, “Navalny, baskı sistemine karşı direnişi hayatıyla ödedi. Ceza kolonisindeki ölümü, Vladimir Putin rejiminin gerçekliğini bize hatırlattı” ifadelerini kullandı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Charles Michel, Navali’nin ölümüyle ilgili yaptığı açıklamada, “Özgürlük ve demokrasi değerleri için mücadele etti. Ailesine ve demokrasi için mücadele edenlere başsağlığı diliyorum” diye konuştu.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda ise “Rusya rejimi sonuçlarla yüzleşmeli. Adalet tecelli etmelidir” dedi.
Almanya: Cesaretin bedelini ödedi
Almanya Başbakanı Olaf Shcolz, Navalni’nin, “cesaretinin bedelini hayatıyla ödediğini” söyledi. Shcolz, “Navalni’nin ölümü, Rusya’nın nasıl değiştiğinin göstergesi” diye konuştu.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, “Bu berbat bir haber” dedi ve ekledi: “Rus demokrasisinin en ateşli savunucusu olan Navalni, hayatı boyunca inanılmaz bir cesaret sergiledi.”
NATO: Ciddi sorular var
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Navalni’nin ölüm haberi ile ilgili derinden üzgün ve endişeli olduğunu belirterek şunları söyledi: “Tüm gerçekler ortaya konmalıdır. Rusya’nın cevaplaması gereken ciddi sorular var. Aleksey Navalni uzun yıllardır özgürlük ve demokrasi için güçlü bir ses olmuştur. NATO ve NATO müttefikleri uzun bir süredir onun derhal serbest bırakılması çağrısında bulunmaktadır. Bugün, düşüncelerim ailesi ve sevdikleriyle birlikte. Aleksey Navalni’nin yıllardır yaptığı gibi demokrasi ve özgürlüğe inanan herkesi desteklemeye kararlıyız.”
ABD: Korkunç bir trajedi
Beyaz Saray da ilk açıklamayı yaptı. Sözcü Jake Sullivan, “Navalni’nin ölümü, eğer doğrulanırsa, korkunç bir trajedidir” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Eğer Navalni’nin ölüm haberi doğruysa, bu sadece Rusya’nın zayıflığını ve çürümüşlüğünü vurgular” açıklamasını yaptı.
İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, “Hapiste zulüm gördükten sonra Navalni’nin ölümü beni çok etkiledi. Ailesinin ve Rus halkının acısını paylaşıyoruz” diye konuştu.
Polonya: Putin sorumlu
Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski “Yanlış suçlamalarla mahkum edildi, korkunç şartlarla cezaevine konuldu. Tüm bunlardan Putin sorumlu” ifadelerini kullandı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de Aleksey Navalni’nin ölümü için Putin’i suçladı.
Zelenski, “Putin tarafından öldürüldüğü çok açık, tıpkı diğer binlercesi gibi, bu tek yaratık yüzünden eziyet ve işkence gördü” dedi:
Tüm bu yorumlar üzerine Türkiye’de devlet nezdinde bir yorum gelmedi. Türkiye ile Rusya ilişkileri yine çalkantılı bir süreçten geçerken, Türkiye’de tutuklu muhalifler de göz önüne alındığında iktidar kanadından Navalny ile ilgili bir tepki gösterilmedi.
Navalny nasıl zehirlenmişti?
- Navalny 20 Ağustos 2021’de Moskova’ya gitmek üzere Tomsk şehrinden uçağa binmiş uçuş esnasında kötüleştiği için uçak Omsk şehrine acil iniş yapmıştı.
- Sibirya’da zehirlenme şüphesiyle hastaneye kaldırılan Navalny yoğun bakıma alınmış daha sonra tedavi olmak üzere 22 Ağustos’ta Almanya’ya götürülmüştü.
- Navalny’nin Almanya’nın başkenti Berlin’deki Charite Hastanesinde tedavi altına alınmasının ardından hastane yazılı bir basın açıklaması yaptı ve ilk bulgulara göre zehirlendiğini ancak tam olarak maddenin ne olduğunun saptanamadığını duyurdu.
- Ardından söz konusu maddenin Rusya yapımı Noviçok sinir gazı olduğu açıklanmıştı.
Pınar Tarcan
- Bu makale n-ost işbirliği ile “Competative Narratives” projesi kapsamında hazırlanmıştır.